Almanach Absolwentów Sienkiewicza

Imię:	Stefan
Drugię imię:
Nazwisko:	Korboński
Klasa:	filologicz
Wychowawca:	prof. Czechowski
Data ur.:	2 marca 1901 r.
Miejsce ur.:	Praszka
Dawny adres:	brak danych
Kontakt:	Nie żyje.
Opis:	Na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 4 maja 1921 roku został dopuszczony do zdawania egzaminu maturalnego w klasie filologicznej. W dniu 5 czerwca 1921 roku dopuszczony do egzaminów ustnych. Syn Stefana Władysławy z domu Kremer. Po śmierci ojca matka wraz z dziećmi przeniosła się ok. 1908r. do Częstochowy. Tutaj S. Korboński rozpoczął naukę w rządowym gimnazjum z rosyjskim językiem wykładowym. W roku 1916 wstąpił do klasy IV Towarzystwa Opieki Szkolnej w Częstochowie, w styczniu 1919r. opuścił szkołę, aby wziąć udział w obronie Lwowa. W maju wrócił do Częstochowy i ukończył gimnazjum im H. Sienkiewicza . W lipcu 1920r. ponownie wstąpił do armii ochotniczej i walczył z bolszewikami w szeregach 29 pułku Strzelców Kaniowskich. Po zwycięstwie powrócił do Częstochowy, gdzie ukończył szkołę (późniejsze gimnazjum państwowe im. H. Sienkiewicza). Wziął czynny udział w III powstaniu śląskim. Po 15 – dniowym pobycie na froncie wraz z kolegami został odesłany do Częstochowy, aby zdać maturę. Odznaczony został Krzyżem Śląskiej Wstęgi Waleczności i Zasługi (dyplom nr 9530) oraz Krzyżem Virtuti Militari. Po zakończeniu działań wojennych studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie odbył również aplikację. Pracował w Prokuratorii Generalnej w Poznaniu, a po przeprowadzce do Warszawy prowadził kancelarię adwokacką. Związał się wtedy z ruchem ludowym i należał do Stronnictwa Ludowego – był prezesem wojewódzkim w Białymstoku i członkiem Głównego Sadu Partyjnego. Brał udział w Kongresie „Centrolewu” w Krakowie w 1930r. W roku 1939 walczył z Niemcami, jako oficer 57 pułku piechoty. W trakcie walk jego oddział, znalazłszy się na terenach wschodnich, został rozbrojony przez Armię Czerwoną. Wieziony na wschód, uciekł z transportu i po trudach podróży powrócił do Warszawy. Od pierwszych dni okupacji niemieckiej poświęcił się pracy konspiracyjnej. Wchodził w skład Politycznej Komisji Porozumiewawczej z ramienia Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego Stronnictwa Ludowego „ROCH”. W marcu 1941r. Został mianowany przez Komendanta Głównego Związku Walki Zbrojnej – gen. Stefana Roweckiego szefem Kierownictwa Walki Zbrojnej (KWC), podporządkowanej Delegaturze Rządu na Kraj. Zorganizował ruch oporu poprzez Delegatury Wojewódzkie KWC działające na terenie kraju i tajną radiostację „Świt”. W delegaturze Rządu został powołany na Dyrektora Departamentu Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu. Po powstaniu Warszawskim i aresztowaniu poprzez NKWD Delegata Rządu Jana Stanisława Jankowskiego – Stefan Korboński został p. o. Delegata Rządu na Kraj i stanął na czele Polskiego Państwa Podziemnego. W czerwcu 1945r. został aresztowany wraz z żoną – Zofią przez NKWD w Krakowie. Wkrótce jednak został zwolniony przez władze PKWN, wrócił do zawodu do zawodu adwokata i zaangażował się w pracę Polskiego Stronnictwa Ludowego. Na kongresie PSL w styczniu 1946r. został wybrany posłem na Sejm. Zagrożony ponownym aresztowaniem, wyjechał razem z żoną do Szwecji, a następnie do USA. W USA pełnił funkcje Przewodniczącego Polskiej Rady Jedności i Międzynarodowego PEN – Clubu. Ponadto przewodniczył polskiej delegacji do Zgromadzenia Europejskich Narodów Ujarzmionych (w latach 1958, 1966 i od1971 do 1985 był prezesem ACEN), Komisji Krzyża Armii Krajowej i in. Jest autorem wielu publikacji książkowych wydanych na emigracji: „W imieniu Rzeczypospolitej”; „W imieniu Krelma”; „W imieniu Polski Walczącej”; „Między młotem a kowadłem” – w 30 rocznicę wkroczenia Gestapo i NKWD na ziemie polskie; „Polskie Państwo Podziemne” – przewodnik po podziemiu z lat 1939 – 1945; „Za murami Kremla”; „Polonia Restituta. Wspomnienia z dwudziestolecia niepodległości 1918 – 1939”; Bohaterowie Polskiego Państwa Podziemnego – jakich ich znałem”; Za swoją twórczość otrzymał w 1973r. nagrodę literacką Fundacji Alfreda Jurzkowskiego w Nowym Jorku. W 1980r. Instytut w Yad Vashem w Jerozolimie nadał tytuł „Sprawiedliwy wśród narodów świata” za ratowanie Żydów w latach II wojny światowej. Zmarł 23 kwietnia 1989r. w Waszyngtonie, pochowany został na cmentarzu w Doylestone. Życiorys zaczerpnąłem ze strony internetowej Akademii Polonijnej w Częstochowie. W dokumentacji szkoły jest tez podana data urodzin : 26 kwietnia 1899r. Do Gimnazjum im. H. Sienkiewicza został przyjęty bezpośrednio do klasy VII o czym napisano w protokole Rady Pedagogicznej z dnia 30 września 1919 roku. Pisał do szkolnej Gazety : " Głos młodzieży " szukaj : http://absolwenci.sieniu.czest.pl/index.php?show=art&which=1767 Od 1908 mieszkał w Częstochowie, gdzie uczył się w miejscowym gimnazjum (obecnie liceum im. Henryka Sienkiewicza). Jako uczeń brał udział w obronie Lwowa na przełomie 1918 i 1919. Do wojska zgłosił się ponownie podczas wojny polsko-bolszewickiej (1920), zaś w 1921 brał udział w III powstaniu śląskim. Został odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi oraz Krzyżem Virtuti Militari. W latach 20. mieszkał w Słupcy; pracował jako nauczyciel w Pyzdrach. Następnie ukończył studia prawnicze i odbył aplikację na Uniwersytecie Poznańskim. Pracował w Prokuratorii Generalnej w Poznaniu, a w 1929 otworzył praktykę prawniczą w kancelarii adwokackiej w Warszawie. W 1925 związał się z ruchem ludowym. Wstąpił do PSL "Wyzwolenie", a od 1931 działał w Stronnictwie Ludowym. W 1930 brał udział w Kongresie Centrolewu (Kongres Obrony Prawa i Wolności Ludu) w Krakowie. Od 1936 był przewodniczącym SL w województwie białostockim. Podczas kampanii wrześniowej służył w 57 Pułku Piechoty w stopniu porucznika. Jego oddział znalazł się na terytorium Rzeczypospolitej okupowanym po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 przez Armię Czerwoną. Korboński dostał się do niewoli sowieckiej. Udało mu się uciec i wkrótce powrócił do okupowanej przez Niemców Warszawy, gdzie podjął działalność konspiracyjną w ramach ZWZ i AK. Jednocześnie działał w konspiracyjnym Stronnictwie Ludowym "Roch". Stefan Korboński wraz z żoną Zofią kierowali radiostacją, która z terenu okupowanego kraju codziennie przekazywała do Londynu bieżące informacje, które następnie były retransmitowane do Polski przez rozgłośnię "Świt". Rozgłośnia ta, umiejscowiona w Anglii skutecznie do 1944 sprawiała wrażenie rozgłośni fonicznej, nadającej z terenu kraju (dzięki szybkiemu serwisowi Korbońskich)[1]. Od 1940 był członkiem Politycznego Komitetu Porozumiewawczego, a w kwietniu 1941 objął funkcję szefa Kierownictwa Walki Cywilnej. Na tym stanowisku zajmował się organizowaniem cywilnego ruchu oporu, a także kierował działalnością sądów podziemnych. Od lipca 1943 był szefem Oporu Społecznego w Kierownictwie Walki Podziemnej. Po wybuchu powstania warszawskiego w sierpniu 1944 objął stanowisko dyrektora Departamentu Spraw Wewnętrznych w Delegaturze Rządu RP na Kraj. Po aresztowaniu przez NKWD Jana Stanisława Jankowskiego w marcu 1945 objął funkcję Delegata Rządu RP na Kraj i sprawował ją do aresztowania przez NKWD w czerwcu 1945. Pełnił też de facto obowiązki przewodniczącego Rady Jedności Narodowej Z więzienia został zwolniony po utworzeniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Po uwolnieniu powrócił do praktyki adwokackiej i działalności w ruchu ludowym, został członkiem ścisłego kierownictwa Polskiego Stronnictwa Ludowego, największego ugrupowania politycznego opozycyjnego wobec władz komunistycznych. W styczniu 1947 został wybrany posłem na Sejm Ustawodawczy z okręgu warszawskiego. W związku z narastającym zagrożeniem represjami ze strony władz i organów bezpieczeństwa, zdecydował się opuścić kraj. Decyzję przyspieszyła ucieczka Stanisława Mikołajczyka. Na przełomie października i listopada wraz z żoną, Zofią uciekł do Szwecji, a następnie do USA, gdzie zamieszkał. Tam zaangażował się w działalność publicystyczną. Był aktywnym uczestnikiem życia polskiej emigracji politycznej. Pełnił funkcje przewodniczącego Polskiej Rady Jedności w Stanach Zjednoczonych, przewodniczącego polskiej delegacji do Zgromadzenia Europejskich Narodów Ujarzmionych (ACEN), kilkakrotnie był przewodniczącym ACEN, był członkiem Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce oraz Międzynarodowego PEN Clubu na Uchodźstwie. W 1973 otrzymał nagrodę Fundacji Alfreda Jurzykowskiego za swoją działalność literacką, zaś w 1980 Instytut Yad Vashem przyznał mu medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w uznaniu zasług dla ratowania Żydów podczas okupacji. Został również odznaczony Krzyżem Armii Krajowej, Medalem za Wojnę 1939–1945, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Zasługi Legionów Amerykańskich. Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego (1995). W czasach PRL Korboński był jednym z działaczy emigracji, wobec których cenzura egzekwowała całkowity zakaz wymieniania nazwiska w środkach masowego przekazu. Autor wielu publikacji w języku polskim i angielskim, poświęconych szczególnie dziedzictwu Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, m.in.: * W imieniu Rzeczypospolitej * W imieniu Polski Walczącej * Polskie Państwo Podziemne * Między młotem a kowadłem * W imieniu Kremla Napisał także powieść: * Za murami Kremla Przypisy 1. ↑ Jan Nowak-Jeziorański "Kurier z Warszawy" Warszawa 1989, Stefan Korboński "W imieniu Rzeczypospolitej", Warszawa 1990 Wikipedia