Almanach Absolwentów Sienkiewicza

- Ta akcja wyglšdała inaczej niż opisuje się w ksišżkach - mówi o
próbie wykonania wyroku mierci na volksdeutschu Rudolfie w kwietniu
1944 r. Mieczysław Koral, w czasie wojny żołnierz Szarych Szeregów w
Częstochowie. Po latach opowiada nam o tamtych wydarzeniach, by
przywrócić prawdę. - Wszystko rozegrało się na Starym Rynku. Nie było
to na ulicy Krakowskiej, a mój przyjaciel przypłacił tę akcję życiem.
Bardzo mnie boli, że kršżyły inne wersje.

Mieczysław Koral jest częstochowianinem. Jeszcze przed wojnš, w 1938
roku zdał egzamin do Gimnazjum - dzi liceum - im. Henryka
Sienkiewicza. Podczas okupacji uczęszczał na tajne komplety. Do
harcerstwa należał od 1936 roku.
- W kwietniu 1941 r. wraz z kolegš Tadeuszem Kożuchem ps. "Konrad"
wstšpilimy do tajnej organizacji ZHP Szare Szeregi. Naszym dowódcš
był harcmistrz Edward Kozłowski ps. "Leon", a dowódcš plutonu Marian
Nowak ps. ?Stary? - wspomina. - Ja byłem dowódcš drużyny
wywiadowczej, a "Konrad" był moim zastępcš. Mielimy za zadanie
obserwować pocišgi wojskowe, towarowe, transporty z broniš ciężkš:
dokšd jadš, co przewożš, daty i godziny. Moja drużyna wykonała na
terenie miasta dużo sabotaży, w różnych dziedzinach. Od marca 1941 r.
ja z "Konradem" wiele razy bralimy udział w niebezpiecznych akcjach.
Na poczštku marca 1944 r. dowódca Szarych Szeregów ps. "Leon" wezwał
nas: "Konrada" i mnie ? ?Michała? (taki pseudonim miałem w Szarych
Szeregach), żeby wykonać wyrok, karę mierci na volksdeutschu
zamieszkałym przy ul. Krakowskiej 6, który niewinnych Polaków wysyła
na mierć albo do obozów koncentracyjnych. Z "Konradem" zaczęlimy
robić plany i wywiady, jak wykonać wyrok. Udało się ustalić, że
faktycznie pod numerem 6 przy Krakowskiej, na pierwszym piętrze,
balkon na ulicę, mieszka volksdeutsch Rudolf, który ma żonę Polkę i
dwoje dzieci. Służył w Wojsku Polskim, pracuje u Niemców jako
tłumacz, bo zna niemiecki i jest lšzakiem. Żona cieszy się dobrš
opiniš, mówi, że nienawidzi, że Rudolf jest Niemcem.
Bylimy mocno przygnębieni, że to my, harcerze mielimy wykonać wyrok
kary mierci w domu, przy żonie i dzieciach. Z "Konradem" udalimy
się do dowódcy, by powiedzieć, że my, harcerze, nie możemy tego
zrobić. Po krótkiej, mocnej rozmowie usłyszelimy jednak z ust
dowódcy słowo: "Rozkaz! Drużyna "Michała" musi wyrok wykonać. Nad
rozkazem nie ma dyskusji".
Po rozmowie z dowódcš uzgodnili, że będš obserwować konfidenta: na
miecie, gdzie pracuje, poznajš każdy jego ruch. Ustalili, że Rudolf
wychodzi z domu o godzinie 8, idzie przez Plac Daszyńskiego Alejami
NMP do banku i do Gestapo na ul. Kilińskiego. Po paru dniach
obserwacji postanowili, że w połowie kwietnia poczekajš na konfidenta
w bramie Starego Rynku, skšd jest dobra widocznoć.
- Uzbrojeni w Colty kaliber 9 mm czekamy w bramie pod numerem 21 -
relacjonuje Mieczysław Koral. - Godzina 7.50, wychodzimy z bramy, a z
bram 20 i 22 pięciu żandarmów w cywilnych ubraniach. W rękach
pistolety, krzyczš: "Hände hoch" - i prędko zbliżajš się do nas.
Szybko wycišgnęlimy broń i rozpoczęła się strzelanina. Niemcy
wycofali się do bram, padli na ziemię. Mieli lepsze warunki oddania
celnych strzałów i chroniły ich bramy. Ja, strzelajšc, wycofuję się w
ruiny getta, "Konrad" w stronę kocioła w. Zygmunta. Cały czas
cofamy się i prowadzimy walkę. Nagle tragedia - widzę, że mój
najlepszy druh, kolega Tadeusz nie strzela, trzyma się za brzuch i
pada na ziemię. Niemcy go otaczajš, zabierajš mu broń i biegnš za
mnš. Uciekam koło getta nad Wartš, łškami do Wyczerp.
Mieczysławowi Koralowi udało się wymknšć Niemcom. Najpierw przedostał
się do wsi Rzerzęczyce, w trzecim dniu do wsi Borowa, gdzie u Heleny
Szymańskiej, nauczycielki, był punkt kontaktowy.
- Mój kolega Tadeusz - "Konrad" leżał na placu Starego Rynku,
poprosił ludzi o przyprowadzenie księdza. Gdy się wyspowiadał,
przyjšł Komunię - mówi M. Koral. - Powrócili Niemcy, zatrzymali
furmankę i zawieli ciężko rannego do Gestapo przy ul. Kilińskiego.
Tam na podwórku bolesne przesłuchania, niczego i nikogo nie wydał.
Zmarł z wycieńczenia wieczorem.
Do pani Szymańskiej przyjechał dowódca plutonu Marian Nowak, ps.
"Stary". Zostałem skierowany do oddziałów partyzanckich batalionu
"Marcina" kompania "Andrzeja". Brałem udział w walkach Kossów-Krzepin
na terenach Włoszczowy.
W partyzantce Mieczysław Koral był do końca grudnia 1944, póniej
wrócił do Częstochowy i ukrywał się do 17 stycznia 1945. Służbę
wojennš ukończył w stopniu plutonowego podchoršżego. Jest odznaczony
Krzyżem Walecznych, bršzowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Po
wkroczeniu Armii Czerwonej przeladowany i cigany, w padzierniku
1945 r. przez Austrię dostał się do Włoch i w grudniu został
żołnierzem II Korpusu. Przez lata był poza granicami Polski. Obecnie
wrócił do Częstochowy.
Dzi wspomina przyjaciela Tadeusza Kożucha i zastanawia się: - W
tamtej akcji miały być dwie osoby ubezpieczenia. Obstawy jednak nie
było, byli Niemcy. A przecież ubezpieczenie powinno być na miejscu 40
minut przed nami. Widzieliby, że żandarmi wchodzš do bramy i czekajš
na kogo, powinni dać nam znać o tym. Kto wie, gdyby tak się stało,
Tadek może do dzi by żył...
<+pod>JANUSZ PAWLIKOWSKI

Mieczysław Koral (ur. w 1925 r. w Częstochowie) to człowiek o
niezwykłym życiorysie. Żołnierz Szarych Szeregów, Armii Krajowej i II
korpusu gen. Władysława Andersa. Póżniej m.in. w Północnej Rodezji
komendant dystryktu rezerwy policji, dowódca oddziału ochrony kolei,
a po odejciu Brytyjczyków szef bezpieczeństwa i policji zambijskiej
kolei. Zdobył wiedzę z zakresu prawa, nauk politycznych i
psychologii, poznał kilka języków obcych. Swe przeżycia opisał w
ksišżce: "Marumbele. Z Szarych Szeregów na Czarny Lšd".
Jego przyjaciel Tadeusz Kożuch był uczniem "Traugutta"

[Komentarze (2)]